در خودروهای پرطرفداری مانند پراید، تیبا، ساینا و کوییک (که هسته موتوری مشابهی دارند)، روشن شدن این چراغ به این معنی است که مغز متفکر خودرو (ECU) یک خطا یا مشکل فنی را در عملکرد موتور، سیستم سوخت‌رسانی یا آلایندگی تشخیص داده است.
تفاوت چراغ چک ثابت با چشمک‌زن را جدی بگیرید. چراغ ثابت معمولاً به یک مشکل غیرفوری اشاره دارد؛ اما چراغ چک چشمک‌زن نشان‌دهنده یک مشکل بسیار جدی (مانند احتراق ناقص شدید) است که می‌تواند به قطعات گران‌قیمتی مثل کاتالیست آسیب بزند و در این حالت باید سریعاً خودرو را متوقف کنید.
دلایل شایع و مشترک روشن شدن چراغ چک پراید و تیبا
به دلیل ساختار فنی مشترک، شایع‌ترین دلایل روشن شدن چراغ چک در پراید، تیبا، ساینا و کوییک اغلب یکسان هستند. در اینجا ۱۰ مورد مهم را بررسی می‌کنیم:
۱. نقص در سنسور اکسیژن (O2 Sensor)
شایع‌ترین علت روشن شدن چراغ چک در اکثر خودروها، به ویژه پراید و تیبا است. سنسور اکسیژن میزان اکسیژن موجود در گازهای خروجی اگزوز را اندازه‌گیری می‌کند.
- چرا روشن می‌شود؟ اگر سنسور کثیف، فرسوده یا خراب شود، اطلاعات غلط به ECU می‌فرستد و نسبت سوخت به هوا به هم می‌ریزد.
- نتیجه: افزایش مصرف سوخت، بوی بد از اگزوز و کاهش شتاب.
۲. شل بودن یا خرابی درپوش باک بنزین (گاز کلاهک)
این ساده‌ترین و ارزان‌ترین علت است! سیستم آلایندگی خودروهای انژکتوری (EVAP) نیاز به یک سیستم کاملاً مهر و موم شده دارد.
- چرا روشن می‌شود؟ شل بودن درب باک باعث نشت بخارات سوخت و کاهش فشار در باک می‌شود. ECU این را به عنوان یک خطای جدی در سیستم آلایندگی تشخیص می‌دهد.
- راهکار فوری: درب باک را محکم ببندید. معمولاً چراغ چک پس از چند سیکل رانندگی خاموش می‌شود.
۳. خرابی مبدل کاتالیستی (کاتالیزور)
مبدل کاتالیستی وظیفه کاهش آلاینده‌های خطرناک خروجی موتور را دارد.
- چرا روشن می‌شود؟ با گذشت زمان و استفاده از سوخت نامناسب، کاتالیست مسدود یا خراب می‌شود و نمی‌تواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد.
- نتیجه: کاهش شدید شتاب و قدرت موتور.
اگر با مشکل رو به رو شدید و قصد خدمات رسانی امدادی را داشتید، می توانید همان موقع با امداد خودرو در زنجان تماس بگیرید تا در محل حادثه حاضر شده و بهترین خدمات را به شما ارائه دهیم.
۴. نقص در کوئل (Coil) یا شمع‌ها و وایرها
کوئل وظیفه تأمین ولتاژ بالای مورد نیاز برای جرقه‌زنی شمع‌ها را دارد.
- چرا روشن می‌شود؟ اگر کوئل یا شمع‌ها فرسوده شوند یا وایرها دچار آسیب دیدگی شوند، احتراق به صورت ناقص (Misfire) انجام می‌شود.
- نتیجه: لرزش محسوس موتور، افزایش مصرف بنزین، و فعال شدن چراغ چک (اغلب به صورت چشمک‌زن).
۵. خرابی سنسور جریان هوای ورودی (MAF/MAP Sensor)
این سنسور میزان هوای ورودی به موتور را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات را به ECU می‌دهد تا میزان پاشش سوخت تنظیم شود.
- چرا روشن می‌شود؟ کثیفی یا خرابی این سنسور (معمولاً به دلیل فیلتر هوای کثیف) باعث ارسال داده‌های غلط به ECU می‌شود.
- نتیجه: مشکل در روشن شدن خودرو، بد کار کردن در حالت درجا و مصرف سوخت بالا.
۶. اختلال در سیستم برق و باتری
- چرا روشن می‌شود؟ ضعیف شدن باتری، شل شدن بست‌های باتری یا خوردگی پایانه‌ها می‌تواند باعث افت ولتاژ لحظه‌ای شده و ECU را به خطا بیندازد.
- خودروهای مشابه: این مشکل در تیبا و کوییک به دلیل حساسیت بیشتر سیستم‌های برقی‌شان رایج است.
راهنمای مطالعه: امداد خودرو طارم زنجان
۷. خرابی ترموستات یا سنسور دمای آب
ترموستات دمای موتور را تنظیم می‌کند.
- چرا روشن می‌شود؟ اگر ترموستات خراب شده و در حالت باز یا بسته گیر کند، یا سنسور دمای آب اطلاعات غلط بفرستد، ECU تشخیص می‌دهد که دمای موتور خارج از محدوده استاندارد است.
- نتیجه: جوش آوردن یا دیر گرم شدن موتور.
۸. ایراد در انژکتورها یا پمپ سوخت
- چرا روشن می‌شود؟ گرفتگی انژکتورها یا ضعف پمپ بنزین باعث می‌شود سوخت به اندازه کافی یا با فشار مناسب به موتور نرسد، در نتیجه احتراق ناقص رخ می‌دهد.
۹. نقص در سیستم EGR (بازچرخانی گازهای اگزوز)
این سیستم در برخی مدل‌ها برای کاهش آلایندگی نصب شده است.
- چرا روشن می‌شود؟ گرفتگی دریچه یا نقص در عملکرد آن باعث اختلال در نسبت هوا/سوخت و روشن شدن چراغ چک می‌شود.
۱۰. نصب غیراصولی دزدگیر یا سیستم‌های جانبی
- چرا روشن می‌شود؟ سیم‌کشی غیراصولی سیستم‌های جانبی می‌تواند در عملکرد ECU و سیم‌کشی اصلی خودرو تداخل ایجاد کرده و خطای برقی ایجاد کند.
۲. گام‌های فوری بعد از روشن شدن چراغ چک (راهنمای کاربردی)
هنگامی که چراغ چک پراید یا تیبا شما روشن می‌شود، این اقدامات را انجام دهید:
- توجه به وضعیت چراغ: اگر چشمک‌زن است، در سریع‌ترین و ایمن‌ترین مکان توقف کرده و موتور را خاموش کنید. اگر ثابت است، می‌توانید با احتیاط به رانندگی ادامه دهید.
- بررسی درب باک: ابتدا درب باک را باز کرده و مجدداً محکم ببندید. ممکن است مشکل حل شود.
- بررسی علائم ظاهری: آیا موتور لرزش دارد؟ آیا بوی بنزین یا دود غیرعادی می‌آید؟ آیا قدرت موتور کاهش یافته؟
- کاهش فشار روی موتور: تا زمان رسیدن به تعمیرگاه، از شتاب‌گیری‌های ناگهانی و رانندگی با سرعت بالا خودداری کنید.
- دیاگ: بهترین و تنها راه برای تشخیص دقیق مشکل، استفاده از دستگاه دیاگ است. دیاگ کد خطای ذخیره شده در ECU را می‌خواند و دقیقاً مشخص می‌کند کدام سنسور یا قطعه دچار نقص شده است.
مقالات مرتبط زیر را از دست ندهید:
